İnternetin Geleceği: "Metaverse" nedir?

Metaverse ya da asıl adıyla Meta-Universe nedir?

Meta-universe ifadesinin kısaltılmışı olarak kullanılan Metaverse, gerçek ve sanal dünyanın bilim kurgu ile birleştiği bir 'dijital dünya' olarak tanımlanabilir.

Böyle bir 'dünyada' insanlar farklı elektronik aletlere geçiş yapabiliyor ve sanal ortamda iletişim kurabiliyor. Bu durumda bir bilgisayara bağlanmanıza gerek kalmıyor.

Daha somut ifadesiyle Metaverse, artırılmış gerçeklik ürünlerine ve hizmetlere deniliyor. Metaverse kavramı çok uzak olmayan bir gelecekte bilim kurgu romanlarından çıkıp hayatımızın bir parçası olacak. Tahmin edilenin çok ötesindeki sınırları olmayan yaratıcı dünyası ve elbette distopik karanlık tarafları ile birlikte.

Teknoloji dünyasında son dönemlerin en çok konuşulan konu başlıklarından biri hangisidir? diye sorsak herhalde bu satırları okuyanların büyük çoğunluğu "Metaverse" cevabını verecektir. İşin ilginç yanı Metaverse öylesine kapsayıcı bir terim haline geldi ki AR/VR uygulamalarından, online oyunlara, NFT tabanlı sanat eserlerinden, Merkeziyetsiz Finans (DeFi) çözümlerine yada 5G teknolojisine kadar farklı birçok alanda sıkça anılmaya başlandı.

İlk kez 1992 yılında Snow Crash isimli cyberpunk&bilimkurgu tarzı romanda yer alan ve bir tür sanal gerçeklik evreni olarak tasvir edilen Metaverse, AR/VR uygulamalarının yaygınlaşması ve Ready Player One filminin yarattığı heyecan sonrasında tekrardan gündeme geldi. 2021 yılı itibariyle Facebook’un kurucusu ve CEO’su Mark Zuckerberg’in, önce Facebook’un bir Metaverse şirketi olacağı yönündeki açıklamaları ve ardından da geçtiğimiz hafta bu vizyon değişikliğine yönelik olarak ürünlerin bağlı bulunduğu çatı firma isminin ‘’Meta’’ olarak değiştirilmesi kararı ile birlikte Metaverse dışında neredeyse bir şey duymaz olduk.

Kısaca özetlemek gerekirse; Metaverse tüm sanal dünyaların (MMO oyunlar, sanal toplantılar vb) ve internet üzerindeki içeriğin, Artırılmış Gerçeklik (AR), Sanal Gerçeklik (VR) ve blockchain teknolojiler kullanılarak birleştirilmesi sonucunda oluşmuş, sanal ve gerçek olanın eş zamanlı deneyimlendirilebildiği bir tür yeni gerçeklik evreni & boyutu diyebiliriz. Metaverse içerisinde sanal & gerçek gibi keskin ayrımlar olmaz, kullanıcılar Metaverse içerisinde var olan tüm içerik ve deneyimlere ister Artırılmış Gerçeklik (AR) ister Sanal Gerçeklik (VR) modu içerisinde her an ve her yerden erişebilirler. Sanal ve gerçek dünyalar o kadar iç içe geçmiş durumdadır ki, kullanıcılar her iki ortamda dijital avatarları yardımıyla eş zamanlı olarak var olabilir, her iki tarafta da yaptıkları eylemler gerçek zamanlı olarak bir diğerini etkileyebilir.

Aslında Metaverse hakkında konuştuğumuz birçok şey şimdilik birer varsayımdan ibaret çünkü Metaverse evrenini tam anlamıyla oluşturabilecek bir teknolojik altyapıya henüz sahip değiliz. Öte yandan Metaverse’ün oluşturan AR / VR teknolojileri, MMO (mass multiplayer online) oyunlar, dijital sanal ikizler (dünyanın 3D taranmış sanal kopyaları), NFT tabanlı sanat eserleri ve blockchain uygulamaları gibi bileşenleri birbirlerinde ayrı olarak bir süredir aktif olarak kullanmaktayız. Bu sebeple tüm bu bileşenler bir araya geldiğinde Metaverse’ün neye benzeyeceği hakkında fikir yürütebiliyoruz.

Metaverse’ün inşası üzerine sadece Meta (eski adıyla Facebook) değil aynı zamanda Microsoft, Epic Games, Roblox ve Nvidia gibi teknoloji devleri de uzun bir süredir çalışmalar yürütüyorlar. Örnek olarak Epic Games 2021 yılı başında sadece Metaverse alanındaki çalışmalar için 1 milyar dolara yakın yatırım aldı. Ayrıca geçtiğimiz sene Fortnite içerisinde düzenlenen Travis Scott konserine 12.3 milyon oyuncu anlık olarak katıldı ve geleceğin sanal konser deneyimlerinin ne olacağına dair bir çok kişiye ilham verdi.

Microsoft ise geliştirdiği ‘’Mesh for Teams’’ platformu ile AR/VR, Mixed Reality ve desktop PC kullanıcılarını tek bir sanal ortam altında buluşturmayı ve Microsoft’un ürünlerinin yanısıra oyun, eğlence ve farklı servislerden bir tür Metaverse deneyimi yoluyla yararlanmalarını hedefliyor. Nvidia ise Metaverse alanına yönelik olarak kendi geliştirdiği Nvidia Omniverse platformu ile birbirinden bağımsız uygulama ve işletim sistemlerine gerçek zamanlı bir 3D simülasyon ortamı sağlayarak yüksek kapasiteli görselleştirme hizmeti sunuyor. Bu sayede AR / VR uygulamalarındaki 3D görselleştirmeleri hızlı ve kolay hale gelecek.

Günümüzdeki internet deneyimi ile gelecekteki Metaverse’ü karşılaştıracak olursak; mevcut internet bilginin ve verilerin kullanıcılar tarafından karşılıklı olarak paylaşıldığı bir ortamken, Metaverse salt bilginin çok ötesinde tam anlamıyla kapsayıcı 3 boyutlu içeriklerin ve de deneyimin paylaşıldığı bir yer olacak. Çünkü artık web sitelerine veya sosyal ağlara bilgisayarların veya mobil cihazların iki boyutlu ve sınırları olan ekranlar üzerinden ulaşmak yerine, Sanal Gerçeklik (VR) veya Artırılmış Gerçeklik (AR) gözlükleri ile bağlanacağız. 2 boyutlu internet yerini 3 boyutlu kapsayıcı sanal ortamlara bırakacak.

Kaynak : webrazzi.com | Güven Çelikkaya